İdarenin sahibi olduğu veyahut kiralamış olduğu aracın kaza yapması durumunda idare ‘işleten’ sıfatına haiz olmaktadır. Konu ile ilgili yakın zamanda karşılaştığımız benzer bir olayda yerel mahkemede bu yönde bir karar vermiştir. Davalının olası istinaflarına karşı konu ile ilgili bir istinaf dilekçesi benzer dava konularında meslektaşlara yardımcı olabilir;
…………………BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ ilgili hukuk dairesine gönderilmek üzere
………………….ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ HAKİMLİĞİ’NE
Dosya No :
Karar No :
İSTİNAF EDEN
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVACI :
VEKİLİ :
TALEP KONUSU : Davalı tarafın istinaf başvurusunun ‘esastan reddi’ ile yerel mahkemenin…… E….. K. Sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde ‘kabulü’ istemidir.
AÇIKLAMALAR
Müvekkilimiz kendine ait olan ve olay anında da kendisinin sevk ve idaresinde bulunan…………. plakalı aracı ile…….. tarihinde……………… caddesi ışıklı kavşağına geldiğinde, sürücüsü………., maliki………….. olan…………… plakalı araç ile trafik kazasına karışmıştır. Müvekkilimiz olay tarihinde ………….. tarafından Şehir Merkezi istikametinden gelip……………… takiben ilerlemektedir. Trafik akışına ve kurallarına uygun bir şekilde seyir halindedir,……………tramvay durağına geldiğinde dönmek için kavşağa girdiğinde,………….. kontrolündeki…………… plakalı araçla çarpışmıştır. Belediye aracına kırmızı yanmasına rağmen araç sürücüsü…………….. ışığa aldırış etmemiş ve adeta kazaya davetiye çıkarmıştır. Müvekkilimiz aracının ön kısmı ile çarpmıştır. Bu çarpışma neticesinde maddi hasarlı ve yaralanmalı trafik kazası meydana gelmiştir. Bu çarpışma sonucunda müvekkilimizin maliki olduğu aracın ön kısmında maddi hasar meydana gelmiştir.
Yerel mahkeme huzurunda yapılan yargılama sonucunda davanın kabulü ile,…………. TL araç değer kaybı ile…………… TL araç onarım bedeli olmak üzere toplamda …………… TL’nin kaza tarihi olan…………… tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine hükmedilmiştir. Bu hüküm davalı tarafından istinaf edilmiştir.
Davalı ………………. istinaf dilekçesinde özetle araç sürücüsü…………………… ………… Tic. Ltd. Şti. Firmasının çalışanı olduğunu bu bağlamda müvekkilleri ……………… herhangi bir sorumluluk yüklenemeyeceğini belirtmişlerdir. Şüphesiz ki istinafa başvuran davalı yanın bu iddialarının hukuki temeli yoktur. Şöyle ki;
“İşletmek” sözcüğü Türk Dil Kurumuna göre “Bir şeyi, bir kimseyi, bir yeri kullanarak veya çalıştırarak yarar sağlamak” anlamındadır. İşleten ise bu yararı sağlayan kimse ya da kimselerdir.2918 sayılı KTK’ da işleten şu şekilde tanımlanmıştır
“İşleten : Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir.”
……………… uhdesi ve hizmetinde bulunan araçtan yarar sağladığına şüphe yoktur zira araç belediye hizmetleri için kullanılmaktadır. Ayrıca davalının istinaf dilekçesinde de belirttiği üzere……………..aracın kiracısı konumundadır. İşbu sebeplerden ötürü ………………… işleten olduğu açıktır.
2918 sayılı KTK’nun “işleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu” başlığını taşıyan 85. maddesi uyarınca;
“..bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”
Amir hüküm gereği …………………… hukuki sorumluluğu olduğu açıktır. Ayrıca belediye uhdesinde bulunan aracın kamu hizmeti görmek vasfıyla çalıştığı da bir gerçektir. T.C Anayasası’nın 125/son md. “idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu” kurala bağlanmıştır. İdareye ait aracın bir kamu hizmeti görmek vasfıyla çalışması nedeniyle de idare bu zarardan müştereken ve müteselsilen sorumludur.
KTK’nın madde 106 hükmünde;
“..Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelere,il özel idarelerine ve belediyelere, kamu iktisadi teşebbüslerine ve kamu kuruluşlarına ait motorlu araçların sebep oldukları zararlardan dolayı, bu Kanunun işletenin hukuki sorumluluğuna ilişkin hükümleri uygulanır. “
denilmek suretiyle idarenin mali sorumluluğu açık bir şekilde belirtilmiştir.
Yukarıda açık kanun hükmü gereği idare işleten sayılmaktadır. Bu nedenle KTK madde 85 in beşinci fıkrasında idare içinde geçerli olmaktadır.
“..İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.
“
Bu nedenle davalı yanın istinaf dilekçesinde belirttiği gibi “araç sürücüsünün kişisel kusurundan idarenin sorumlu olmayacağı ” beyanın hukuki bir geçerliliği olmadığı açık bir şekilde görülmektedir.
Araç sürücüsünün “mahkeme içi ikrarı” ve bilirkişi heyetince yapılan değerlendirilmelerin bir kül halinde değerlendirilerek verilen yerel mahkeme kararının hukuka uygun olduğu ve de yukarıda izahı yapılan açık kanun hükümlerince de hukuki temelden yoksun istinaf talebinin reddedilmesini işbu dilekçemizle beyan ederiz.
NETİCE ve İSTEM :
Yukarıda açıklamaya çalıştığımız nedenlerle, Haksız istinaf talebinin reddine, yerel mahkemenin vermiş olduğu kararın kabulüne karar verilmesini Sayın Mahkeme’nizden arz ve talep ederiz……./2021
